Logopedia dziecięca – więcej niż tylko poprawna wymowa

Logopedia dziecięca – więcej niż tylko poprawna wymowa

Kiedy mówimy „logopeda”, wielu rodziców od razu myśli o dzieciach, które seplenią, mówią niewyraźnie albo „nie wymawiają R”. Rzeczywiście – to częste powody, dla których trafia się do gabinetu. Ale współczesna logopedia dziecięca obejmuje znacznie szerszy zakres problemów – od opóźnionego rozwoju mowy, przez trudności w karmieniu, po zaburzenia miofunkcjonalne, które wpływają nie tylko na wymowę, ale też na cały rozwój twarzoczaszki, zgryz i oddychanie dziecka.

Kiedy warto udać się do logopedy dziecięcego?

Rodzice zgłaszają się najczęściej, gdy:

– dziecko mówi mniej niż rówieśnicy,

– nie składa zdań,

– mówi niezrozumiale,

– przestawia głoski,

– nie wypowiada określonych dźwięków (np. „r”, „sz”, „k”, „g”),

– ma wady zgryzu,

– oddycha przez usta,

– ma obniżone napięcie mięśniowe w obrębie twarzy,

– ssie smoczek dłużej niż powinno,

– ślini się lub nieprawidłowo połyka.

Ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Współczesny logopeda dziecięcy to specjalista, który patrzy na rozwój mowy w kontekście całego organizmu dziecka – jego napięcia mięśniowego, sposobu oddychania, gryzienia, żucia, a nawet pozycji spoczynkowej języka. Bo mowa to tylko efekt – a przyczyny trudności często leżą głębiej.

Co to są zaburzenia miofunkcjonalne?

To nieprawidłowości w funkcjonowaniu mięśni twarzy, języka, warg i żuchwy – które wpływają na sposób połykania, oddychania, mówienia, a nawet… wygląd twarzy dziecka.

Najczęstsze objawy to:

🔹 oddychanie przez usta

🔹 wysunięty język w spoczynku

🔹 seplenienie międzyzębowe

🔹 trudności z jedzeniem (rozdrabnianiem, przełykaniem)

🔹 wady zgryzu (np. zgryz otwarty)

🔹 ślinienie się

🔹 zaburzenia artykulacji

Zaburzenia miofunkcjonalne często mają związek z nieprawidłowym napięciem mięśniowym – języka, policzków, ust. Mogą też wynikać z przedłużonego używania smoczka, karmienia butelką, krótkiego wędzidełka podjęzykowego czy nieleczonych infekcji dróg oddechowych.

Jak wygląda terapia miofunkcjonalna?

Terapia miofunkcjonalna to zestaw ćwiczeń, które mają na celu przywrócenie prawidłowego funkcjonowania mięśni twarzy i jamy ustnej. Ćwiczymy m.in.:

✔️ pozycję spoczynkową języka

✔️ domykanie ust

✔️ siłę i koordynację mięśni policzków i warg

✔️ sposób oddychania (trening toru nosowego)

✔️ prawidłowe połykanie

To terapia wymagająca systematyczności, ale bardzo skuteczna. Jej efekty to nie tylko lepsza wymowa, ale też poprawa zgryzu, wyższa jakość snu (mniej chrapania, lepsze dotlenienie), poprawa napięcia twarzy i ogólnego komfortu dziecka.

A co to jest elektrostymulacja logopedyczna?

W niektórych przypadkach – gdy mamy do czynienia z bardzo niskim napięciem mięśniowym, opóźnionym rozwojem mowy, zaburzeniami neurologicznymi czy porażeniami nerwów – pomocna może być elektrostymulacja logopedyczna.

To metoda wspomagająca, która polega na aplikowaniu niewielkich impulsów elektrycznych (TENS lub FES) w określone miejsca na twarzy lub szyi. Celem jest:

🔹 pobudzenie mięśni do pracy

🔹 poprawa napięcia mięśniowego

🔹 ułatwienie aktywności języka, warg i policzków

🔹 wsparcie przy nauce artykulacji

Elektrostymulacja nie boli, jest bezpieczna i dobrze tolerowana przez dzieci – traktują ją raczej jako „dziwne łaskotanie”. Zawsze jednak jest poprzedzona dokładną diagnozą i stosowana w połączeniu z klasycznymi ćwiczeniami logopedycznymi.

Logopeda to nie tylko „spec od mowy”

W Kids Therapy patrzymy na rozwój dziecka holistycznie. Logopedia to nie tylko nauka poprawnego wymawiania głosek, ale przede wszystkim praca nad funkcjami, które warunkują mowę – oddychaniem, połykaniem, napięciem mięśniowym, ustawieniem języka i całej twarzoczaszki. Dlatego nasze działania często łączą się z pracą fizjoterapeutów, terapeutów SI czy ortodontów.

Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje dziecko rozwija się prawidłowo, warto umówić się na konsultację logopedyczną – nawet profilaktycznie. Wczesna interwencja daje najlepsze efekty, a czasem wystarczy kilka spotkań i ćwiczeń, by wesprzeć rozwój dziecka i uniknąć większych trudności w przyszłości.